Implementeren van maatregelen
Implementatie is gericht op de aspecten van de implementatie van de maatregelen waaruit de ontwikkelpaden zijn opgebouwd. Hierbij gaat het om implementatie van (pakketten van) maatregelen op gebiedsniveau, dus in het kader van het gebiedsproces en daarmee dus om de besluiten en de uitvoerbaarheid van de besluiten. Het gaat dus nadrukkelijk niet om de technische aanleg van systemen op perceel niveau. Wel maakt beheer en onderhoud ook onderdeel uit van implementatie. Dit om te voorkomen dat er uiteindelijke maatregelen worden gerealiseerd waarvan de realisatie relatief eenvoudig lijkt maar beheer en onderhoud niet uitvoerbaar zijn. Deze stap in de routekaart is zowel gericht op het proces van implementatie tussen actoren als op samenwerking en afstemming tussen afdelingen binnen organisaties.
In het kader van deze stap in de routekaart is binnen KLIMAP wetenschappelijk onderzoek gedaan naar het thema opschaling. Opschaling gaat in de breedste zin over de maatschappelijke acceptatie en uitvoering van nieuwe ideeën, technologieën, maatregelen en manieren van doen. We onderscheiden hier twee perspectieven. Ten eerste het technisch ruimtelijk perspectief: hier gaat het bijvoorbeeld om vragen of er wel voldoende water is om een waterbeheermaatregel op meerdere percelen in te zetten. Ten tweede het sociaal-maatschappelijk perspectief: hierbij gaat het om vragen zoals welk beleid nodig is voor het opschalen van nieuwe technieken van bodemverbetering? Passen nieuwe maatregelen in de huidige bedrijfsvoering van een agrariër?
- Aandacht voor implementatie lijkt vaak een sluitpost, terwijl dit in de stap van planvorming naar uitvoering essentieel is om ook hier goed op voorbereid te zijn. Deze stap draagt bij aan het expliciet meenemen van dit onderwerp in het planvormingsproces.
- Bij implementatie is samenwerking en afstemming tussen afdelingen binnen de eigen organisatie tenminste net zo belangrijk als afstemming tussen organisaties.
- Voorkom dat implementatie alleen maar over investeringsmiddelen gaat en dat voorbij wordt gegaan aan de capaciteiten (en capaciteit en tijd!) die nodig zijn om veranderingen te realiseren.
Voor de stap implementatie is binnen KLIMAP een tool ontwikkeld in de vorm van een excelsheet die als doel heeft om bewustwording te creëren rond het onderwerp en het gesprek op te starten tussen betrokken partijen over implementatie: PRAAT-tool (Praktische Adaptatiemaatregel Afwegings Toets-tool). Binnen gebiedsprocessen kan de PrAAT-tool worden ingezet als een afwegingstool. De tool functioneert ook als een gespreksopener: het daagt uit tot het bespreken van de verschillende uitkomsten van de geteste maatregelen en van de verschillende visies tussen de gebruikers van de tool.
